Yapay zekâ da dâhil olmak üzere çok sayıda teknolojik gelişme çağında ilerliyoruz. Bu nedenle enerji krizleri, sürdürülebilir güç kaynaklarının eksikliği ve çevresel bozulma gibi küresel sorunların üstesinden gelmek için iş, politika, insan hakları aktivizmi ve teknolojinin bir araya geldiğini görmek acı hissettiriyor. BM bilim kurulu, “Bu zarardan kaçınmak, dünya ekonomisini; tarihi emsali olmayan belgesiz olmayan, bir hızla ve ölçekte dönüştürmeyi gerektiriyor” açıklamasında bulundu. Bununla birlikte öngörülen dönüşüm, teknoloji devlerinin yenilikçi yaratıcılarının lisanslamaları ve geliştirmeleri için çok pahalı olan patentleri yakından korudukları zaman zorlaşmaktadır. Elon Musk ise bu gelenekten kopmak istiyor. Musk 31 Ocak’ta bir elektrikli otomobil markası olarak Tesla ile ilgili tüm patentleri yayınlayacağını açıklaması şaşkınlık yarattı.
Elon Musk kimdir?
Tesla Motors’un (TM) CEO’su ve küresel milyarder olan Musk, Dünya piyasasına 300.000’e yakın elektrikli otomobil kazandırdı. Uzun vadede sürdürülebilir güneş panelleri ve uygun maliyetli taşımacılık ile uğraşan devasa bir yenilenebilir enerji şirketi yaratma hayalini ise halen barındırıyor. TM, yalnızca kıskanılacak ve yıkıcı yeniliğe sahip araç teknolojisi üretmekle kalmayıp, aynı zamanda oldukça özel araç batarya tasarımları, yapısı, şarj ve soğutma sistemlerini de kapsayan 300’e yakın patentin sahibidir. Bu nedenle, elektrikli arabalarıyla ilgili tüm patentleri serbest bırakma kararı şaşkınlık yaratıcı bir karar olarak değerlendiriliyor.
Karar ile ilgili olarak; NDTV Tesla’nın “iyi niyetle teknolojimizi kullanmak isteyenlere karşı patent davaları başlatmayacaklarını” duyurdu. Musk, Tesla Motors’un bu tavrını, sürdürülebilir ulaşım gelişini hızlandırmak amacıyla oluşturduğunu açıkladı. Money Control ise Musk’ın, daha önce büyük otomobil üreticilerini çalışmalarını taklit etmekten ve bundan kâr etmekten koruma gereği duyduğunu bildirdi ancak, şimdi fikrini değiştirmiş görünüyor, açıklamasını yaptı.
Peki, Bu Dünya İçin Ne Anlama Geliyor?
İronik olarak, Musk’un kararı FBI’ın Çin vatandaşı ve bir Apple çalışanı olan Jizhong Chen’i kendi kendini süren bir araba projesiyle ilgili şirket sırlarını çalmakla suçladığının haberlerinin ardından gelmesi, konuyu daha da ilginç kılıyor. ABD’nin fikri mülkiyeti ve yaratıcıların haklarını şiddetle koruyan bir kanuni kültüre sahip olduğu bilinmektedir. Ancak Musk’ın sözleri, bu patentlerin kullanımı konusunda alaycılığı ifade eder ve tüm endüstrilerde gerekli olup olmadıklarını sorgular. Patentlerin “boğucu” olduğunu söyleyen Musk, esasen elektrikli otomobil tasarımlarını ve sistemlerini yerelleştirmeye karar verdiklerini açıkladı. Hindistan da dâhil tüm dünyadaki yenilikçiler ve mühendisler, çalışmalarını yenilenebilir enerji ve ulaştırma sistemleri geliştirmek için bir model olarak kullanabilecekleri anlamına geliyor.
Tesla ve Elon Musk’ın Bu radikal hamlesi özellikle Hindistan için daha elverişli bir zamanda gelemezdi. Hint hükümeti son zamanlarda hazırlanan elektrikli arabalar için elektrik şarj istasyonları yatırımı yapmaya ve politika olarak, Mumbai ve Delhi başta olmak üzere ülkenin en kirli şehirleri için elektrikli araçlar sunmayı planlıyor.
Musk’un şirket patentlerini serbest bırakma kararı, küresel ulaştırma sistemlerinin değiştirilmesi ve gelişmekte olan ülkelerdeki araştırma ve teknolojik projelerin sayısının artırılması gibi çok büyük sonuçlara yol açacak. Ayrıca, zengin ve gelişmiş ülkelerin teknolojik ilerleme üzerindeki tekelini ortadan kaldırmak için ilk hareket olarak değerlendirilebilir.
