Organik yakıtlı ve Hybrid motor özelliklerine ek olarak Tesla Motors tarafından geliştirilen tam ve saf elektrikli araba modelleri, sıfır emisyon ile gelecekte daha temiz bir Dünya hedefiyle projelerini sürdüren, Dünya devi otomotiv markalarına ilham kaynağı oldu. Otomobil kullanıcıları ise bu konudaki gelişmeleri dikkatle takip ederken, tüm teknik gelişmelerin bir liderlik yarışına dönüştüğüne şahitlik ediyorlar. 2016 verilerine dayanan bilgiler ışığında, küresel olarak yaklaşık 96 milyon araç satışı söz konusudur. Sadece Amerika Birleşik Devletlerinde satılan binek otomobil rakamı, 17 milyon civarında. Tesla, bu değerler ve iyimser tahminler ile gelecek birkaç yıl içerisinde, kıtalar arasında birkaç milyon elektrikli araba satışı yapabilecek gibi görünüyor. Markanın ise bu konudaki tahminleri, şimdilik talepler ile sınırlı biçimde değerlendiriliyor.
Diğer etkileyici tahminler doğrultusunda; önümüzdeki 10 ila 20 yıl içerisinde otomobil pazarında elektrikli araba satışlarının, ciddi artışlar elde edeceği yönünde. Tesla gibi öncülerin ise bu süreç içerisinde, 20 milyon elektrikli araba satış değerlerine ulaşması beklentileri hâkim. Tahmin oyunlarının yanlı ve vahşi olduğu görüşlerine binaen, Dünya’nın en büyük otomotiv devlerinin e-hareketlilik planları, nasıl şekillenecek? Yakın zamanda hiçbir marka rakibinin genel satış rakamlarına elektrikli modeller ile yetişemez; saf elektrikli modeller ile ne tür Hybridler rekabeti tetikler? Tüketicilerin tutkuları ve gelecek konusundaki beklentilerine uygun modeller, pazarında daha uygun fiyatlara ulaşılabilir konumda olabilecekler mi? Bu sorular, otoritelerin, üreticilerin ve tüketicilerin akıllarında beliren, farklı cevapları olan sorular gibi görünüyor. E-mobilite ve bataryalı arabaların dünyasındaki derinleşme hakkında, dünyanın en büyük 3 otomobil üreticisi ve elektrikli araba planları adına, bazı cevaplar verebilir.
Toyota (10,2 Milyon)
Dünyadaki otomotiv sektörünün öncülüğünü sırtlamış olmasalar bile, 176 milyar $’lık piyasa değeri ile Dünya’nın en büyüğü konumunda olan Toyota, 2017 yılından 2020 yılı başlarına kadar, farklı kıta ve ülkelerde 10 farklı elektrikli araba satacaklarını açıkladı. Ağırlıkla ileri teknoloji ile en gelişmiş Hybrid modellerlerden oluşacak elektrikli Toyota’lar, 2030 yılı hedefinde tam elektrikli olarak gelişimlerini sürdürecek ve bu hedef için marka, 15 milyon $’lık yatırımın hazırlandığını duyurdu.
Nisan 2018’de 10 Plug-in Hybrid eklentisiyle yeniden hayat bulacak Toyota modellerinin, PHEV olarak 2020 yılsonuna kadar projelendirildiğini de duyuran marka, referans olarak en büyük bataryaya sahip BEV modeli olan Pirus Prime’ın satışını, halen saklı tutuyor.
Dünya devi Corolla ve Levin’in PHEV versiyonlarını Çin pazarında 2019 yılında satışa sunacak. Bir diğer geliştirilen Hybrid model ise SUV konseptindeki C-HR ya da IZOA olarak bekleniyor. Aslında kaç Hybrid model ya da elektrikli arabanın, yakın zamanda meraklılarıyla buluşacağı kesin değil. Batarya geliştirme teknolojilerine yapılan yatırımlar doğrultusunda yeni teknolojilerin icadı, Toyota markasının kaç model üzerinde geliştirmeye gideceğinin, anahtarı gibi görünüyor. Her zaman Çin öncelikli olarak değerlendiriliyor zira Çin’in EV politikaları diğer ülke ve kıtalardakilere göre oldukça sert. Hybrid ya da tam elektrikli Toyota markasının çeşitli modelleri için Çin’den sonraki hedefler; Kuzey ve Güney Amerika, Afrika ve Avustralya. Yüksek pazar paylarıyla Hindistan, Avrupa ve Japonya gibi satış alanları ise farklı konseptlerin değerlendirileceği bölgeler.
Toyota, 2020-25 ya da BEV yatırım hedefi olan 2030 yılları itibariyle, batarya teknolojisinde nasıl bir gelişime sahne olur bilinmez ancak, yakın tarihte 1 milyonluk elektrikli araba satışı gibi bir değerlendirme, zor görünüyor. Kendi gelenekleri ve bu geleneklerin mühendisliklerine yansıyan özellikleri gereği Toyota, otomotiv Dünya devi olarak beklentilerin üzerinde rakamlar ile farklı pazarlarda yer almaya devam edecektir.
Volkswagen Grubu (10,1 Milyon)
73,5 milyar $’lık piyasa değeriyle sıralamada ikinciliği hak eden Volkswagen, BEV saf elektrikli araba modellerine geçiş konusunda en fazla projeye sahip marka olarak görülüyor. Alman otomotiv devi, 2020 yılı hedefinde tam 50 elektrikli araba modeliyle, rekabette üstünlük peşinde. 2025 yılı geniş hedefi olarak 35 milyar € batarya teknolojilerine, toplamda ise 40 milyar € elektrikli araba yatırımı planlayan marka, yıllık ortalama 2-3 milyon araç satışı hedefliyor.
En gelişmiş teknolojiler ile donatışlım tam elektrikli araba piyasasının yaklaşık % 20-25’ine isabet eden bu değerler, en çok Tesla Motors’un rekabetteki mağlubiyetine işaret ediyor. Tüm dünyadaki otoriter değerlendirmeler ise Volkswagen grubunun elektrikli araba model zenginliği ve markanın tutkunları sebebiyle, Tesla’nın yarışta geçileceğinden emin. Tesla ise 2025 yılına kadar 3 milyon elektrikli araba hedefinden emin görünüyor. Amerikalı üreticiye göre bu tarihlere kadar hiçbir kadim marka, Tesla’yı geçemez. Volkswagen hakkındaki bir diğer olumlu rekabet durumu ise tam elektrikli arabaların uçtuğu pazarlarda, Hybrid gibi melez üretimlere bulaşmadan doğrudan elektrikli modellere yönelmesidir. Motor teknolojilerinde keskin bir geçiş ile Hybrid model geliştirme çabalarında kaybedilen zaman, Volkswagen’de olmayacak.
Markanın üst ve at şirketlerindeki Alman mühendislik detayları sayesinde, elektrikli araba üretim ve satışında liderlik koltuğu çok yüksek görünmüyor. Dünyanın en büyük 3 otomobil üreticisi ve elektrikli araba planları içerisinde bu kadar hızlı hareket ederek rekabette büyük yol alan Volkswagen, Avrupalı diğer rakiplerinden kolayca uzaklaşmayı başaracak. Halen 6 Hybrid modelinin satışta olduğu Volkswagen Grubu, 2 tam elektrikli aile arabasıyla büyük ilgi görüyor. Yıllık 1 milyon elektrikli araba satış hedefi için şuan erken görünüyor ancak, sipariş ve üretim rakamlarıyla değerlendirildiğinde, marka için çok uzak bir hedef olarak görülmüyor.
Hyundai / Kia (7,9 Milyon)
Dev otomotiv şirketleri arasında üçüncülük gibi bir konumda, Hyundai/Kia ortaklığı şaşırtıcı gelebilir ancak, 30 milyar $’lık piyasa değeri ile ilk iki otomotiv devine göre farklı yaklaşımı olan marka birleşimi, Uzakdoğu geleneğine sahip mühendislik gelişmeleriyle, bu komunda yer almayı başardı.
Tüm yeni modellerinin motor çeşitlemelerini, Plug-in Hybrid, tam Hybrid ve saf elektrikli versiyonlar ile geliştirmeye başlayan marka, gelecek hedeflerinde rekabetçiliği aklına koymuş durumda. Markanın tam elektrikli modellerinde beklenen satış rakamları elde edilemedi. Bu soruna sebep ise batarya ve pil teknolojisindeki yaşanan sıkıntılar, ilk sırada yer aldı. 2017 yılında yapılan açıklamada, marka hedeflerinin 8-10 yıl içerisinde, 38 adet yeşil motor teknolojisiyle donatılmış yeni modellerin, piyasaya sunulacağıydı. Yakın pazarda markanın ilk 30 modeli, 8 yıl içerisinde satışa çıkaracağı biliniyor. Hyundai/Kia ortaklığının belirtilen hedeften şaşmış olması ihtimalini doğran bu durum, akıllara başka sorular da getirmeye başladı.
İlk soru olarak, bu 38 modelden kaç tanesinin tam elektrikli motor teknolojisine sahip olacağı? Cevaplar arasında ilk 8 aracın Hybrid, diğerlerinin BEV olarak sunulacağı yönünde. Ancak bu değerlendirmenin tam tersi olacağının da söylentiler arasında olması, kafaları iyice karıştırmış durumda. Otoritelerin raporlarında, 2020 yılına kadar yeşil motorları olan elektrikli araba satışlarında ortaklığın, Toyota’dan sonra ikici sırada yer alacağı ancak, ilginç bir şekilde doğrudan prizden enerji alan kaç modelin bu sıralamaya dâhil olacağının bilinmediği de yer alıyor. Hyundai/Kia EV geliştirme ve batarya teknolojilerindeki yatırım miktarları da, ayrı bir bilinmez. Günümüzde ve yakın gelecekte Hyundai/Kia ortaklığının melez araçları arasında; Kia Soul EV, Optima PHEV, Niro PHEV, Niro EV, Hyundai Kona EV, Kona PHEV, Ioniq PHEV, Ioniq EV ve Sonata PHEV modelleri yer alıyor.
İlk 10’da Yer Alan Diğer Otomotiv Devleri
Dünyanın en büyük 3 otomobil üreticisi ve elektrikli araba planları yukarıdaki gibi özetlenirken, Top 10’da yer alan markalar, gelecek için farklı düzeylerde hedefler koyarak, pazardaki rekabete hazırlanıyorlar.
Şirket büyüklükleri ve satış tirajlarıyla oluşturulan otoriter sıralamada;
4. General Motors “GM” 7,8 Milyon $
5. Ford 6,4 Milyon $
6. Nissan 5,6 Milyon $
7. Honda 5 Milyon $
8. Fiat Chrysler 4,7 Milyon $
9. Renault 3,4 Milyon $
10. Peugeot Citroën “PSA” Groupe 3,2 Milyon $ ile yer almaktadır.
*Marka Büyüklükleri 2016 Yılı Verilerine Dayanır…